08 Sep ΟΙΝΟΙ ΠΟΠ, ΠΓΕ και ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ

Posted at 18:48h in ΓΕΝΙΚΑ, ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥ by

Οίνοι ΠΟΠ και ΠΓΕ

Η ταξινόμηση των κρασιών στην Ευρώπη και στην Ελλάδα βασίζεται σε αυστηρά πρότυπα ποιότητας και προέλευσης. Οι δύο βασικές κατηγορίες που αναγνωρίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι οι οίνοι Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) και οι οίνοι Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ).

Οίνοι ΠΟΠ

Αποτελούν το ανώτερο ποιοτικό στάδιο ενός προϊόντος που συνδέεται άμεσα με έναν συγκεκριμένο τόπο. Οι οίνοι ΠΟΠ ξεχωρίζουν για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, τα οποία προκύπτουν από τον συνδυασμό γεωγραφικού περιβάλλοντος, κλιματολογικών συνθηκών και ανθρώπινου παράγοντα.

Το 2020, οι οίνοι ΠΟΠ αντιπροσώπευαν το 46% της συνολικής παραγωγής κρασιού στις χώρες της Ε.Ε. Υπόκεινται σε αυστηρούς κανόνες που αφορούν:

  • τον περιορισμό των αποδόσεων των αμπελώνων,
  • την αυστηρή ποικιλιακή σύνθεση,
  • τις καλλιεργητικές πρακτικές,
  • τον ελάχιστο αλκοολικό βαθμό και τις επιτρεπόμενες οινοποιητικές τεχνικές.

Παράλληλα, οι οίνοι ΠΟΠ προστατεύονται θεσμικά από την Ε.Ε., διασφαλίζοντας ότι το όνομα μιας περιοχής δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί καταχρηστικά.

Οίνοι ΠΓΕ

Οι οίνοι ΠΓΕ σχετίζονται με ευρύτερες γεωγραφικές περιοχές, προσφέροντας γεωγραφική ταυτότητα χωρίς τους περιορισμούς των ΠΟΠ. Αναγνωρίζονται για τη φήμη που έχει αποκτήσει μια περιοχή είτε λόγω κλιματικών χαρακτηριστικών είτε χάρη στους ίδιους τους παραγωγούς της.

Το 2020, μόλις το 20% των ευρωπαϊκών οίνων έφερε την ένδειξη ΠΓΕ. Οι κανόνες εδώ είναι πιο ευέλικτοι, επιτρέποντας:

  • υψηλότερες αποδόσεις αμπελώνων,
  • χρήση περισσότερων ποικιλιών (ιθαγενών και διεθνών),
  • καινοτόμες τεχνικές στην οινοποίηση.

Όπως και οι οίνοι ΠΟΠ, έτσι και οι ΠΓΕ προστατεύονται από την Ε.Ε. για την αποφυγή παραπλανητικής χρήσης γεωγραφικών ονομασιών.

Χαρακτηριστικές Ονομασίες ΠΟΠ και ΠΓΕ της Ελλάδας

ΠΟΠ Αρχάνες

  • Ιστορικός δεσμός: Από τη μινωική εποχή έως την Ενετοκρατία και τη μεταπολεμική Ευρώπη, τα κρασιά Αρχανών κατέκλυζαν ξένες αγορές.
  • Κλίμα & Γεωγραφία: Νότια του Ηρακλείου, σε υψόμετρα 300–450 μ., με βόρεια έκθεση που προστατεύει από τις θερμές νότιες μάζες.
  • Ποικιλίες: Κοτσιφάλι (φρουτώδη κρασιά, μαλακές τανίνες), Μανδηλαριά (έντονο χρώμα, δυνατές τανίνες, ζωικά αρώματα).
  • Στιλ: Κόκκινα κρασιά με έντονο χρώμα, πολυπλοκότητα και αντοχή στον χρόνο.

ΠΟΠ Ρομπόλα Κεφαλληνίας

  • Ιστορικός δεσμός: Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Αν και θεωρήθηκε ότι συνδέεται με τη Ribola της ΒΑ Ιταλίας, η ανάλυση DNA αποδεικνύει συγγένεια με τις ντόπιες ποικιλίες Γουστολίδι και Θηνιακό.
  • Κλίμα & Γεωγραφία: Νότιο και ανατολικό τμήμα του νησιού, με φτωχά εδάφη χαμηλού υψομέτρου.
  • Ποικιλίες: Ρομπόλα (ευαίσθητη ποικιλία με φρουτώδη χαρακτήρα και mineral νότες).
  • Στιλ: Λευκά κρασιά με χαμηλό αλκοόλ, νεύρο, φρεσκάδα και ορυκτότητα.

ΠΟΠ Μαντινεία

  • Ιστορικός δεσμός: Από τη μυθολογία (κατοικία του Πάνα) έως τον πρώτο ελληνικό αφρώδη οίνο με κλασική μέθοδο. Συνδέεται στενά και με την ιστορική οινοποιία Καμπά.
  • Κλίμα & Γεωγραφία: Ακραίες θερμοκρασίες, σε οροπέδιο της Πελοποννήσου. Η τελευταία περιοχή που τρυγάει στην Ελλάδα.
  • Ποικιλίες: Μοσχοφίλερο (έντονα αρωματικό, υψηλή οξύτητα, ροδαλή φλούδα).
  • Στιλ: Λευκά και ροζέ δροσιστικά κρασιά, με αρώματα λουκουμιού και εσπεριδοειδών. Αφρώδη με έντονα φρουτώδη και αυτόλυσης αρώματα.

ΠΟΠ Σαντορίνη

  • Ιστορικός δεσμός: Συνεχής αμπελοκαλλιέργεια εδώ και χιλιετίες, με το αμπέλι να αποτελεί σχεδόν μονοκαλλιέργεια.
  • Κλίμα & Γεωγραφία: Ηφαιστειακό υπέδαφος, φτωχό σε θρεπτικά συστατικά, με έντονους ανέμους και υψομετρικές διακυμάνσεις.
  • Ποικιλίες: Ασύρτικο (υψηλό αλκοόλ και οξύτητα), Αηδάνι (πλούσιο σώμα), Αθήρι (ελαφρύ σώμα, ανθικά αρώματα).
  • Στιλ: Ξηρά λευκά με πλούσιο σώμα, οξύτητα και ορυκτότητα. Γλυκά λιαστά κρασιά με δυνατότητα μακράς παλαίωσης.

ΠΟΠ Νεμέα

  • Ιστορικός δεσμός: Φημισμένη από την αρχαιότητα για τα κρασιά της.
  • Κλίμα & Γεωγραφία: Υψομετρικά τρεις ζώνες: πεδινή (έως 200 μ.), ημιορεινή (έως 450 μ.) και ορεινή (έως 850 μ.), που εξηγούν το εύρος στυλ.
  • Ποικιλίες: Αγιωργίτικο (βαθύ χρώμα, φρουτώδη και μπαχαρώδη κρασιά).
  • Στιλ: Ερυθρά κρασιά πλούσια σε χρώμα και σώμα, φρουτώδη, με αρώματα γλυκών μπαχαρικών.

ΠΟΠ Ραψάνη

  • Ιστορικός δεσμός: Γνωστή από τη βυζαντινή εποχή. Μοναδική ΠΟΠ που επιτρέπει την ανάμιξη τριών ερυθρών ποικιλιών.
  • Κλίμα & Γεωγραφία: Πλαγιές νοτίου Ολύμπου, σε υψόμετρα 150–800 μ., με δροσερά καλοκαίρια.
  • Ποικιλίες: Ξινόμαυρο (κρασιά παλαίωσης), Σταυρωτό (έντονο χρώμα), Κρασάτο (φρουτώδη αρώματα).
  • Στιλ: Φρέσκα αλλά και παλαίωσης ερυθρά, με φρουτώδη χαρακτήρα και ισορροπία.

ΠΓΕ Αιγαίο Πέλαγος

  • Ιστορικός δεσμός: Το Αιγαίο ανέκαθεν παρήγαγε κρασιά. Σήμερα οινοποιοί πειραματίζονται με χαρμάνια από διαφορετικά νησιά και νέες τεχνικές.
  • Κλίμα & Γεωγραφία: Ηλιόλουστα καλοκαίρια, θαλάσσια αύρα και άνεμοι που επηρεάζουν τα αμπέλια.
  • Ποικιλίες:
    • Λευκές: Ασύρτικο, Αηδάνι, Αθήρι, Μονεμβασιά, Μοσχάτο Άσπρο & Αλεξανδρείας, Μπεγλέρι, Σαββατιανό.
    • Ερυθρές: Μανδηλαριά (Αμοργιανό), Φωκιανό, Μαυροθήρικο, Ποταμίσι, Χιδηριώτικο.
  • Στιλ: Λευκά, ροζέ και ερυθρά ξηρά με έντονα ποικιλιακά αρώματα. Γλυκά κρασιά τύπου λικέρ ή από λιαστά σταφύλια, καθώς και αφρώδη με φρουτώδη και δροσιστικό χαρακτήρα.

 

Υπεύθυνη Κατανάλωση Κρασιού

Το κρασί είναι μέρος της γαστρονομικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς, αλλά η απόλαυσή του πρέπει να γίνεται με μέτρο. Η υπεύθυνη κατανάλωση σημαίνει ότι πίνουμε αργά, σε συνδυασμό με το φαγητό, απολαμβάνοντας την εμπειρία χωρίς υπερβολές. Οι διεθνείς συστάσεις προτείνουν να περιορίζεται η κατανάλωση σε 1–2 ποτήρια την ημέρα για τους ενήλικες, με ημέρες χωρίς αλκοόλ μέσα στην εβδομάδα. Η μέτρια κατανάλωση συμβάλλει στην καλύτερη απόλαυση του κρασιού και εντάσσεται σε έναν υγιεινό και ισορροπημένο τρόπο ζωής.